Democratie is in onze huidige maatschappij vooral democratie van en vóór een kleine minderheid. Hoewel we in Nederland verschillende rechten hebben gewonnen, zoals het algemeen kiesrecht en het demonstratierecht, heeft de gemiddelde persoon nog vrij weinig te zeggen. Veel macht is geconcentreerd in het bedrijfsleven en de laatste jaren wordt zeggenschap van verkozen organen steeds verder uitgehold. Politici gaan losjes om met hun mandaat en hebben er nauwelijks problemen mee de principes of programma’s waar zij op verkozen zijn na de verkiezingen te verloochenen onder druk van het grote geld.
Ook in Rotterdam zien we dat Rotterdammers buitenspel worden gezet bij besluitvorming. Buurten worden gesloopt zonder dat wijken daar zelf inspraak in hebben en bedrijven worden bestuurd door een klein groepje aandeelhouders waarin werknemers machteloos zijn. Op politiek vlak hult het college zich in geheimzinnigheid en worden de meeste besluiten in achterkamertjes gemaakt, waar lobbyisten wel vrij toegang hebben. De verkozen gemeenteraad wordt op de belangrijkste kwesties vaak in het ongewisse gelaten en kan daardoor haar controlerende taken steeds lastiger uitvoeren.
Als socialisten zijn wij voor een vergaande uitbreiding van de democratie in Rotterdam. Niet een kleine politieke en economische elite maar de meerderheid van de bevolking moet de macht hebben. Socialisme staat gelijk aan democratie, zowel op je werkplek als in je buurt. Hiervoor stellen wij het volgende voor:
- We streven naar het organiseren van de lokale democratie via een systeem van apolitieke wijkraden. Het huidige parlementje spelen dient enkel de belangen van de grote partijen die de huidige gebiedscommissies gebruiken als opleiding voor toekomstige raadsleden en baantjesjagers. Deze wijkraden worden tweejaarlijks verkozen en krijgen ruime bevoegdheden, waardoor ze ook echt de middelen in handen krijgen om op te komen voor hun wijk en deze samen met buurtbewoners vorm te geven.
- Het aantal bedrijven onder publieke en democratische controle wordt uitgebreid. Bestaande bedrijven met een gemeentelijk belang worden niet langer verkocht. Zo breiden wij de macht van het publieke over het private uit en nemen wij meer macht weg bij het kleine groepje kapitalisten dat over onze economie heerst.
- Het demonstratierecht staat in onze stad steeds meer onder druk. Daarom willen we dit ten alle tijden waarborgen voor alle groepen, ongeacht politieke kleur of achtergrond.
- Het burgemeesterschap is in strijd met de democratie. Zoveel macht, aanzien en legitimiteit geconcentreerd in één persoon is schadelijk voor onze lokale democratie. Daarom streven wij naar het afschaffen van het burgemeesterschap en het onderbrengen van deze taken bij de raad en het college van wethouders. Zolang dit niet realiseerbaar is, willen wij burgemeesters verkiesbaar maken en vanuit de raad strikt controleren.
- Stadsreferenda worden zoveel mogelijk gestimuleerd en daarnaast ook bindend. Daarmee voorkom je dat partijen zoals bij het Woonreferendum baat hebben bij een zo laag mogelijke opkomst. Als gemeente Rotterdam nemen we het voortouw in de provincie om ook op dat niveau referenda te bepleiten.
- De gemeente organiseert jaarlijks samen met maatschappelijk betrokken organisaties een stedelijke discussie over belangrijke politieke onderwerpen die de hele stad raken, bijvoorbeeld de plannen voor huisvesting of het openbaar vervoer voor de komende jaren. Met openbare debatten, een schriftelijke enquête onder alle Rotterdammers, en een publiekscampagne worden alle Rotterdammers uitgenodigd mee te praten over de toekomst van hun stad.
- Openheid van bestuur is van groot belang om democratische controle te waarborgen. Op dit moment wordt er over veel onderwerpen in achterkamertjes gesproken en besloten. Als Socialisten 010 willen wij dat alle overleggen en gemeentelijke stukken openbaar worden, om te beginnen met het presidium van de gemeenteraad en de prestatieafspraken met woningcorporaties. Uitzonderingen zijn altijd tijdelijk en worden enkel gemaakt in uiterste gevallen, zoals vanwege het gevaar dat private bedrijven ervan profiteren en het gemeenschapsbelang wordt uitgehold.
- Commerciële aanbestedingen van thuiszorg, welzijnswerk, openbaar vervoer en andere gemeenschapstaken beschadigen onze democratie en zijn nadelig voor werkers en gebruikers. We weren deze aanbestedingen daarom zo veel mogelijk.
- We moedigen Rotterdammers aan om zich te verenigen in coöperatieven die productie, huisvesting of zorg democratisch organiseren. Deze coöperatieven ondersteunen wij en geven wij voorrang bij eventuele gemeentelijke aanbestedingen.
- We geven ruimte aan bewoners voor buurtinitiatieven. Dit moet gepaard gaan met goede begeleiding door de ambtelijke diensten en passende financiële ondersteuning. We gaan uit van de kracht van bewoners, in plaats van de sturende hand van de overheid.
- Samenwerking tussen gemeenten is nuttig, bijvoorbeeld voor het samen organiseren van het openbaar vervoer in de regio. De Metropoolregio Rotterdam-Den Haag (MRDH) is echter een extra bestuurslaag zonder democratische legitimatie of controle en daarom onwenselijk. Wat daar gebeurt onttrekt zich teveel aan de controle door gemeenteraadsleden. Wij streven daarom naar de opheffing van deze metropoolregio.
- Ambtenaren die misstanden melden moeten worden beschermd tegen pesterijen, intimidatie en ontslag. Zij moeten onder de klokkenluidersregeling vallen. Bestuurders die de gemeenteraad willens en wetens foutief inlichten komen op een zwarte lijst en worden zo mogelijk strafrechtelijk vervolgd. We bestrijden corruptie en vriendjespolitiek met alle mogelijke middelen.
- Sterke en onafhankelijke media zijn onmisbaar voor een gezonde democratie. Helaas zien we dat de lokale en regionale media de dupe zijn geworden van bezuinigingen. Terwijl gemeenten steeds meer taken krijgen, zijn er steeds minder journalisten die de macht kunnen controleren. We gaan investeren in streekomroepen, waarin de lokale en regionale omroepen de handen ineen slaan en op basis van gelijkwaardigheid samenwerken.
- Politieke partijen moeten transparant, openbaar en te controleren zijn. Daarom moeten partijen volledige openheid geven over donaties die zij ontvangen. Om belangenverstrengeling te voorkomen willen wij dat sponsoring door commerciële belanghebbenden wordt verboden. Partijen zouden zoveel mogelijk financieel hun eigen broek moeten ophouden, bijvoorbeeld door een goede ‘afdrachtsregeling’ voor politici. Als socialisten dragen wij een groot deel van onze raadsvergoedingen af en investeren wij die in onze eigen partij, die daardoor ook onafhankelijk is en geen donaties hoeft aan te nemen van bedrijven.